Havngezicht van Martin van Waning (1889 – 1972) uit de Rijnmond Toen collectie onder nr 019-MW
Gesigneerd in potlood r.o.
Afmetingen:
Plaat 200 x 120 mm
Blad 225 x 150 mm
Biografie
Gijsbertus Martinus Wilhelmus Franciscus “Martin” van Waning werd op 4 september 1889 in Den Haag geboren.
Hij woonde en werkte aldaar, in Rotterdam, Wiesbaden, Rees am Rhein, Dusseldorf, Lunteren en Schiermonnikoog.
Van Waning was leerling van W.H.P.J. de Zwart, Jan van Rhijnen en Charles Dankmeijer.
De levensloop van Martin van Waning laat zich lezen als een spannend verhaal. 0Martin van Waning was voorbestemd voor een loopbaan in de techniek. Tijdens zijn studie schilderde hij al regelmatig en tot een ieders verbazing keerde hij de techniek daarna voorgoed de rug toe, en legde hij zich toe op schilderen en beeldhouwen. Onder meer Charles Dankmeijer en Willem de Zwart werden zijn leermeesters en jaren later schilderde Van Waning in het kunstcentrum te Wiesbaden, waar hij veel succes had. Wellicht zou hij daar zijn gebleven als hij niet de Russische grootvorst Orloff had ontmoet, die zijn werk bewonderde en die hem bovendien aanstelde tot zijn particuliere secretaris. Met de grootvorst ging Van Waning op reis door Europa. Hij schilderde in Frankrijk, Duitsland, Italië, Spanje en Noord Afrika.
In 1917 keerde hij terug in Nederland en vestigde zich Oostvoorne, nog later in Engeland en in 1926 vinden wij hem op de Veluwe, waar hij ook de 12 enorme doeken maakte, die wij nu kennen als de Veluwe-cyclus, maar die vrijwel allen zijn vernietigd. In 1934 kwam de schilder naar Schiermonnikoog, zonder de bedoeling daar te blijven. Dit bezoek gaf echter andermaal een beslissende wending aan zijn leven. Hij kreeg op het eiland de voormalige zeevaartschool als atelier en expositieruimte ter beschikking. Tijdens de wereldoorlog kwam hij bijna om onder het puin van diezelfde zeevaartschool, toen een aangeschoten bommenwerper zijn vernietigende lading boven het eiland losliet. Vrijwel al het opgeslagen werk werd in een paar seconden vernietigd. Na maanden van herstel hervond hij echter zijn oude kracht en kreeg hij de moed om opnieuw te beginnen.
Aan zijn werk is duidelijk zijn afkomst uit de Haagse School te herkennen, zijn werk is blij als hij zelf, opgewekt als de schilder die duizenden badgasten ontving en die geen afscheid van hen nam zonder een “tot ziens”. Zijn werk valt in verschillende perioden in te delen: in de tijd dat hij in Den Haag, op de Veluwe en op Schiermonnikoog woonde. Zijn oeuvre, dat aanvankelijk gekenmerkt werd door zware en zelfs sombere kleuren, heeft zich ontwikkeld tot een levendig en helder coloriet, waarbij de nadruk valt op ruimte, licht en rust. Vooral in het schilderen van grillige wolkenpartijen met het daarachter en daar doorheen schijnend zonlicht, was hij een meester. Zijn etsen vertonen een Rembrandteske sfeer en hebben een sterke verwantschap met die van Marius Bauer. Van Waning heeft in zijn etsen met een zekere gretigheid de schoonheid van oude culturen, verwerkt in kathedralen, schilderachtige straatjes en buurten ingedronken.
Op Schiermonnikoog aan de Middenstreek vond hij wat hij jarenlang in vele landen zocht: vrede, rust en schoonheid. De schoonheid van het eiland heeft hij op tal van doeken tot onderwerp gekozen.
Bron: Graafschapbode 3-4-1981, ter gelegenheid van de opening van een expositie van schilderijen en etsen van Martin van Waning.
Info: Lexicon Pieter A. Scheen, Lexicon P.M.J. Jacobs, Wikipedia, RKD