De arend, in de heraldische
terminologie adelaar geheten, is de vogel die het meest op penningen voorkomt.
Maar hij wordt op de voet gevolgd door de uil. Wetenschappelijke instellingen
die niet geplaagd worden door een klein ego nemen de uil graag als attribuut;
hij is tenslotte het symbool van de wijsheid. Welke soort uil uitgebeeld wordt
is door de toegepaste stilering lang niet altijd duidelijk. Dat hoeft ook niet,
want de symboolwaarde staat voorop. Van Zanten is voor zijn ontwerp voor het
400-jarig bestaan van de Leidse Universiteit uitgegaan van een oehoe. Deze
grote uil heeft opvallende oren en onbevederde poten. Hij is door de
beeldhouwer schijnbaar moeiteloos maar trefzeker gemodelleerd, de vlakken geven
de suggestie van het verenkleed waarin de kop verzinkt. In het beweeglijke fond
staat in bescheiden belettering: `Omnium virtutum sapientia princeps'. Van alle
deugden is wijsheid de eerste; een spreuk van Cicero. Op de keerzijde staat
sterk vereenvoudigd de plattegrond van de stad Leiden, waar Willem van Oranje in
1575 de eerste Nederlandse universiteit stichtte. Daarbinnen zijn de
jubileumdata verwerkt. Het randschrift geeft de latijnse benaming van de stad
en het devies van de Universiteit: Traesidium libertatis'. Bolwerk van de
vrijheid.
Nederlands